Strona Archiwalna

Prawa autorskie barierą w dostępie do wydawnictw

USA i UE blokują traktat, który dawałby społeczności niewidomych i słabowidzących  - a  90% z nich żyje w krajach rozwijających się - łatwiejszy dostęp do opublikowanych utworów w formatach  z których mogą oni  korzystać.

"Traktat dla Osób Niewidomych" jest przedmiotem dyskusji w Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (WIPO) od 2008 r., ale negocjacje odnotowują niewielkie postępy. Ostatnie runda rozmów w Genewie, która zakończyła się 25 lipca, po raz kolejny odroczyła decyzję w tej sprawie.

"To nie tylko kwestia prawna - dla nas jest to kwestia moralna. Chodzi o prawa człowieka"  - powiedziała Teresa Hackett, dyrektor programowy Electronic Information for Libraries, organizacji pozarządowej z siedzibą w Holandii.

Według Światowej Organizacji Zdrowia w krajach rozwijających się jest około 256 milionów osób niedowidzących. W wielu bogatych krajach, niewidomi mają łatwy dostęp do publikacji, które zostały przetłumaczone na alfabet Braille`a lub dostępne są w innych formatach, takich jak dźwięk i książki w dużym druku. Nie zmienia to jednak faktu, że tylko około 5% wszystkich książek jest dostępnych dla niewidomych. Jednakże, zgodnie z obowiązującym prawem autorskim, biedniejsze kraje nie mają dostępu do tych tłumaczeń bez uzyskania wyraźnej zgody właściciela praw autorskich. UE ocenia, że mniej niż 1% wszystkich książek jest dostępnych dla osób niewidomych z krajów Trzeciego Świata. Dla przykładu - Hiszpański  Królewski Narodowy Instytut Niewidomych ma ponad 100.000  książek, które chcą wysłać do krajów Ameryki Łacińskiej, ale nie może z powodu istnienia bariery prawa autorskiego. Biblioteki w pięciu krajach Ameryki Łacińskiej - Kolumbia, Nikaragua, Meksyk, Urugwaj i Chile – mają tylko 9000 książek dostępnych dla niewidomych. Traktat  może to zmienić. Wiążące porozumienie oznaczałoby dla  ludzi żyjących w biednych krajach uzyskanie dostępu do książek, które zostały już przetłumaczone na dostępne formaty w innych krajach.

Parlament Europejski przyjął w lutym 2012 roku rezolucję wzywającą do wsparcia traktatu dla niewidomych, ale nie wydaje się to mieć dużego wpływu na rządu europejskie. Mimo niepowodzenia, działacze chcą kontynuować lobbing na rzecz  traktatu. "Jesteśmy gotowi znaleźć poparcie i nie mamy zamiaru się wycofać", powiedział Rahul Cherian, z ndyjskiej organizacji Inclusive Plan. "Kiedy ludzie domagają się ich podstawowych praw, żadna siła na świecie nie jest wystarczająco silna, aby powstrzymać ich dążnośc do uzyskania tego co chcą."

Poparcie dla traktatu w Europie

Kolor zielony – poparcie -  Wielka Brytania i Czechy/

Kolor różowy – sprzeciw: Francja, Niemcy, Włochy, Litwa, Austria

Kolor żółty – niezdecydowani; Hiszpania, Polska, Rumunia, Węgry, Słowacja, Portugalia, Belgia, Holandia, Irlandia, Szwecja, Finlandia, Estonia Łotwa, Grecja, Cypr, Dania, Słowenia

/ informacja według EBU _ European Blind Union/